Στην πρώτη συνεδρία της με μια ψυχολόγο στο Σαν Ντιέγκο, η 37χρονη Ελίζ ένιωσε αμέσως αποστροφή. Οχι από όσα έλεγε, αλλά από το γεγονός ότι έκανε στατικό ποδήλατο καθ’ όλη τη συνεδρία.
Η 35χρονη Μαρία Ντάνα ανησύχησε όταν ο ψυχολόγος της, στο Πόρτλαντ του Ορεγκον, «κούνησε με δύναμη μια μαράκα μπροστά στο πρόσωπό της», ισχυριζόμενος ότι προσπαθούσε να «απορροφήσει την ενέργεια» που εξέπεμπε στη συνεδρία. Ανάλογο προβληματισμό βίωσε και η Κάρσον, η οποία απευθύνθηκε σε ψυχίατρο στο Οχάιο για σοβαρή επιλόχειο κατάθλιψη και άγχος, όταν ο γιατρός άρχισε να της στέλνει χιλιάδες μηνύματα και, εντέλει, της αποκάλυψε τη σεξουαλική του έλξη για εκείνη.
Η ψυχοθεραπεία μπορεί να επιδρά μεταμορφωτικά σε πολλούς ανθρώπους, ανεξάρτητα από το αν αντιμετωπίζουν κάποια ψυχική διαταραχή. Τι συμβαίνει, όμως, όταν ο ψυχολόγος έχει αντιεπαγγελματική συμπεριφορά, αποδεικνύεται ανεπαρκής ή ακόμη και κακοποιητικός;
Πέρυσι, οι New York Times ρώτησαν τους αναγνώστες αν είχαν βιώσει ποτέ αρνητική εμπειρία με ψυχολόγο και συγκέντρωσαν περισσότερες από 2.700 απαντήσεις. Μεταξύ αυτών υπήρχαν παραδείγματα παραβίασης δεοντολογίας, αντιεπαγγελματικής συμπεριφοράς και αλληλεπιδράσεων που ήταν απλώς παράξενες. Είναι δύσκολο να εκτιμηθεί η συχνότητα τέτοιων περιστατικών. Δεν υπάρχει ομοσπονδιακή αρχή με ρυθμιστικό ρόλο στον τομέα. Και παρότι τα κρατικά συμβούλια αδειοδότησης υποτίθεται ότι διασφαλίζουν τη λογοδοσία των ψυχολόγων, η διαδικασία ελέγχου παρουσιάζει αδυναμίες, ενώ το όριο για την επιβολή πειθαρχικών κυρώσεων παραμένει ιδιαίτερα υψηλό. Ο δρ Τζόναθαν Ε. Αλπερτ, πρόεδρος του τμήματος ψυχιατρικής στο Montefiore Einstein στη Νέα Υόρκη, επισημαίνει ότι ο «πολικός αστέρας» κάθε ψυχολόγου πρέπει να είναι η υγεία και η συνεχής ανάπτυξη του ασθενούς ή του πελάτη. Αν αυτό δεν ισχύει, προσθέτει, τότε «κάτι δεν πάει καλά».
Διατήρηση απόστασης
Οι ψυχολόγοι οφείλουν να διατηρούν σαφή σωματικά και συναισθηματικά όρια με τους πελάτες τους. Η παραβίαση αυτών των ορίων μπορεί να εκδηλωθεί με τη διαρκή αποκάλυψη προσωπικών πληροφοριών, το ανάρμοστο άγγιγμα, το φλερτ, την προσφορά δώρων ή την προσπάθεια ανάπτυξης κοινωνικής σχέσης εκτός θεραπευτικού πλαισίου.
Εάν ένας ψυχολόγος υπερβαίνει τα επαγγελματικά όρια και δεν είστε βέβαιοι για το πώς να αντιδράσετε, μία πηγή υποστήριξης είναι η γραμμή Therapy Exploitation Link Line (TELL), ένα δίκτυο υποστήριξης ομοτίμων που παρέχει βοήθεια σε άτομα που έχουν υποστεί βλάβη από ψυχολόγους ή ανησυχούν για τη συμπεριφορά τους. Η Ντέμπορα Α. Λοτ είναι εθελόντρια στο TELL, προσφέροντας την υποστήριξη που θα ήθελε να είχε λάβει η ίδια τη δεκαετία του ’80. Τότε, σε ηλικία 28 ετών, είχε σεξουαλική σχέση με τον ψυχολόγο της, ο οποίος, όπως αναφέρει, της είχε προσφέρει κρασί και κάνναβη. Εκείνος την παρακάλεσε να συνεχίσει τη θεραπεία, κάτι που έκανε για λίγο, προτού τελικά διακόψει κάθε επαφή. «Μόλις αποκτήσεις συναισθηματική εξάρτηση, είναι εξαιρετικά δύσκολο να αποστασιοποιηθείς, ακόμη κι αν αντιλαμβάνεσαι ότι κάτι δεν πάει καλά», εξηγεί η Λοτ. «Αυτό το άτομο γνωρίζει όλα σου τα μυστικά. Εχεις επενδύσει χρόνο, χρήματα και ενέργεια. Και σου λέει ότι το πρόβλημα είναι δικό σου. Υπάρχει έντονη χειραγώγηση». Σήμερα, γνωρίζει ότι ένας σωστός επαγγελματίας δεν θα δημιουργούσε ποτέ σεξουαλική ή συναισθηματική σχέση με έναν ασθενή. «Ο ασθενής μπορεί να είναι γυμνός και να παρακαλάει για σεξ», σημειώνει η Τζαν Γουόλμπεργκ, εκ των ιδρυτών του TELL, «είναι όμως πάντα ευθύνη του ψυχολόγου να θέτει και να διατηρεί ασφαλή και θεραπευτικά όρια».
Επαγγελματικά όρια
Ορισμένοι αναγνώστες που μοιράστηκαν τις εμπειρίες τους μίλησαν για ψυχολόγους που καθυστερούσαν συστηματικά στο ραντεβού, έτρωγαν κατά τη διάρκεια της συνεδρίας, δεν παρείχαν σαφή ενημέρωση για τις αμοιβές τους, έχαναν ραντεβού ή εξαφανίζονταν χωρίς προειδοποίηση. Και πάνω από 130 άτομα ανέφεραν ότι ο ψυχολόγος τους αποκοιμήθηκε κατά τη διάρκεια της θεραπείας. «Εκείνη τη στιγμή εξηγούσα πόσο αόρατη ένιωθα πάντα μέσα στην οικογένειά μου», γράφει η 71χρονη Μελίσα Πέτι, περιγράφοντας ένα περιστατικό που συνέβη πριν από μια δεκαετία στο Ντάλας. «Σήκωσα το βλέμμα και ο ψυχολόγος κοιμόταν! Βρήκα αμέσως άλλον».
Ορισμένοι αναγνώστες μοιράστηκαν εμπειρίες για ψυχολόγους που παρείχαν περιττές υπηρεσίες ή εφάρμοζαν σύγχρονες θεραπείες για τις οποίες δεν φαινόταν να διαθέτουν την απαιτούμενη κατάρτιση. Η 30χρονη Εριν από τη Νέα Υόρκη ανέφερε ότι εξεπλάγη όταν ο ψυχολόγος της τής ζήτησε να εστιάσει στα φώτα που κινούνταν μέσα από έναν στενό σωλήνα. Η τεχνική αυτή αποτελεί μορφή διέγερσης που εφαρμόζεται στη θεραπεία απευαισθητοποίησης και επανεπεξεργασίας μέσω κινήσεων των ματιών (EMDR), μια μέθοδο που στοχεύει στην ανακούφιση από το άγχος που συνοδεύει τραυματικές αναμνήσεις. Ωστόσο, η Εριν είχε αναζητήσει θεραπεία για το άγχος της σχετικά με την πανδημία, όχι για την επεξεργασία τραύματος. Ο ψυχολόγος τη ρωτούσε επανειλημμένως: «Λειτουργεί;» την ώρα που η σύνδεσή τους μέσω Zoom διακοπτόταν συνεχώς. «Ηταν μια πραγματικά παράδοξη εμπειρία», θυμάται η Εριν.
Ελλειψη ενδιαφέροντος
Η 44χρονη Λία Οντέτ, από το Λονγκ Μπιτς της Καλιφόρνιας, επισκέφθηκε μια ψυχολόγο αναζητώντας βοήθεια για το άγχος της, αλλά βρέθηκε αντιμέτωπη με μια απροσδόκητη υποδοχή… από ένα σκύλο. Για ορισμένους πελάτες, η παρουσία ενός κατοικιδίου μπορεί να είναι ευχάριστη, για την Οντέτ όμως δεν ίσχυε το ίδιο. Εξήγησε στην ψυχολόγο ότι έχει φοβία με τα σκυλιά, αλλά, όπως αναφέρει, οι ανησυχίες της απορρίφθηκαν σχεδόν αμέσως. «Προσποιήθηκα ότι ηρέμησα και έσκυψα να τον χαϊδέψω, αλλά εκείνος με άρπαξε», λέει. «Η ψυχολόγος απέδωσε την αντίδραση του σκύλου στο δικό μου άγχος».
Ορισμένοι αναγνώστες ανέφεραν ότι οι ψυχολόγοι τους είτε δεν έδειχναν να ακούν είτε δεν είχαν κάτι ουσιαστικό να πουν σχετικά με τις εμπειρίες που μοιράζονταν. «Στην τελευταία μου συνεδρία, ο ψυχολόγος κοιτούσε έξω από το παράθυρο, χωρίς να έχει οπτική επαφή μαζί μου καθ’ όλη τη διάρκεια της θεραπείας», λέει η 34χρονη Εμιλι από το Πίτσμπουργκ, «τερμάτισα τη συνεργασία μας μέσω email εκείνο το βράδυ».
Εάν έχετε βιώσει μια αρνητική εμπειρία ή νιώθετε ότι ο ψυχολόγος σας δεν είναι ο κατάλληλος, είναι σημαντικό να αναζητήσετε κάποιον άλλον – η παραμονή σε μια σχέση που δεν είναι ούτε υγιής ούτε παραγωγική δεν θα σας ωφελήσει, επισημαίνει η Τζέσικα Μ. Σμέντλεϊ, κλινική ψυχολόγος στην Ουάσιγκτον. Εάν, μάλιστα, θεωρείτε ότι έχει υπάρξει παραβίαση ηθικών ορίων, μπορείτε να καταγγείλετε τον ψυχολόγο σας στο αρμόδιο συμβούλιο αδειοδότησης. Υπάρχουν πάντως περιπτώσεις που δεν είναι τόσο ξεκάθαρες.
Για παράδειγμα, αν κατά κανόνα νιώθετε ασφάλεια και υποστήριξη στη θεραπεία σας, αλλά υπάρχει κάτι συγκεκριμένο που σας ενοχλεί –όπως ότι ο ψυχολόγος σας αποκοιμήθηκε– ίσως αξίζει να συζητήσετε τις ανησυχίες σας πριν λάβετε οριστική απόφαση. Στη συνέχεια, παρατηρήστε πώς ανταποκρίνεται. «Ενας ψυχολόγος που αντιδρά αμυντικά ή αδυνατεί να προσαρμοστεί, είναι ένας ψυχολόγος με τον οποίο δεν θα ήταν ωφέλιμο να συνεχιστεί η συνεργασία», υπογραμμίζει ο Αλπερτ.
πηγή https://www.kathimerini.gr/
0 Σχόλια